Etmaal van de Communicatiewetenschap 2009

De lokale journalistiek wordt tegenwoordig verrijkt met burgers die bloggen over hun wijk, hun dorp of hun stad. Ze schrijven over voorvalletjes in hun straat, de concerten of sportwedstrijden die ze bezoeken, en uiteraard maken ze foto’s van allerhande zaken. Maar wie zijn deze burgerjournalisten? En wat is hun drijfveer? En zijn professionele journalisten hun natuurlijke vijand?

De Belgische onderzoekers Pieter Ugille en Karin Raeymackers deden onderzoek naar deze vragen. Ze hielden daarvoor interviews met burgerjournalisten van groepsblogs in vijf Vlaamse steden:

• Hasselt Lokaal is in 2005 gelanceerd door de Belgische krantenuitgever Concentra en is een platform met nieuws door en voor inwoners van Hasselt. Een groep van 24 burgers is verslaggever en twee professionele redacteuren coördineren en modereren de boel.
• Gentblogt stamt eveneens uit 2005, maar is een eigen initiatief van inwoners van Gent, er is geen uitgever aan te pas gekomen. Zo’n 25 burgers verslaan het Gentse nieuws.
• Daarnaast drie kleinere blogs, namelijk Kortrijkwatcher (twee burgerjournalisten), Gazet Van Turnhout (vijf burgerjournalisten) en Oostende Blogletter (zes burgerjournalisten).

Waarom journalistje spelen?
Een belangrijke drijfveer voor de burgerjournalisten bleek hun teleurstelling over de karige berichtgeving van de traditionele media. Die geven in hun ogen weliswaar belangrijke nieuwsfeiten, maar verzuimen om daar voldoende context bij te geven. Met hun blogs willen de burgerjournalisten meer achtergrond geven en meer opinies aan bod laten komen, en dan niet van de gevestigde instanties, maar vooral van gewone burgers.

Een ander kritiekpunt van de burgerjournalisten is dat de traditionele media louter oog hebben voor  slecht nieuws. Daarom willen zij ook aandacht besteden aan positieve gebeurtenissen. Professionele journalisten zien zulke gebeurtenissen meestal niet als nieuws. De burgerjournalisten vinden daarom dat ze een toegevoegde waarde hebben tegenover de gevestigde journalistiek.

Professionele journalist als vijand?
De burgerjournalisten zien zichzelf niet als journalisten. Ze beschouwen professionele journalisten dan ook niet als concurrenten. Hun eigen rol zien ze als aanvulling op de bestaande journalistiek. Hun hoop is gevestigd op betere samenwerking met professionele journalisten, want tot op heden is die er nauwelijks. Soms denken ze een relevant verhaal te hebben en spelen dat door naar journalisten van de krant, maar tot hun frustratie gebeurt het zelden dat die er iets mee doen. Ze snappen dat de professionals hun bijdragen niet zomaar overnemen, maar er zelf nog mee aan de slag zullen gaan, maar ook dat gebeurt zelden.

De ondezoekers Pieter Ugille en Karin Raeymaeckers zijn verbonden aan het Center for Journalism Studies van de Universiteit Gent. Ze presenteerden dit onderzoek ‘Bottom-up forces in journalism: Citizen journalists produsing news’ tijdens het Etmaal van de Communicatiewetenschap op 12 en 13 februari 2009.