Etmaal van de Communicatiewetenschap 2009

Burgerjournalisten zijn een nuttige aanvulling op de professionele journalistiek. Ze zorgen ervoor dat berichtgeving vollediger is. Maar de naam ‘journalistiek’ zijn ze niet waard. Want ze maken fouten en kunnen geen onderscheid maken tussen feiten en opinie. Professionele journalistiek blijft dus broodnodig.

Dit zijn de conclusies van een webenquête die Rozane de Cock hield onder Vlaamse beroepsjournalisten. 110 journalisten reageerden op stellingen die gingen over zogeheten ‘burgerjournalistiek’: burgers die zich bezighouden met het verzamelen en publiceren van nieuws.

Het is verrassend dat journalisten overwegend positief zijn over burgerjournalistiek. Driekwart vindt dat burgerjournalisten een aanvulling zijn op de professionele journalistiek en zodoende zorgen voor een vollediger berichtgeving. Een bedreiging zijn burgerjournalisten ook niet; 97% wijst het idee af dat burgerjournalisten professionele journalisten overbodig zouden maken.

Tegelijkertijd zijn de beroepsjournalisten tamelijk kritisch over burgerjournalisten. Meer dan de helft vindt ze niet objectief, zeventig procent zegt dat ze geen onderscheid kunnen maken tussen feiten en opinies, en tachtig procent meent dat burgerjournalisten makkelijker fouten maken.

Dat zijn niet zulke verrassende cijfers. Uiteraard vinden professionals dat zij hun werk beter doen dan amateurs. Maar niet het algemene beeld – namelijk dat journalisten in meerderheid burgerjournalisten niet als serieuze bedreiging zien – is interessant, maar vooral de journalisten die een afwijkende mening hebben. Want bijna de helft van de beroepsjournalisten vindt burgers objectief genoeg en bijna een kwart vindt dat burgerjournalisten best onderscheid kunnen maken tussen feiten en opinie.

Er lijkt een waterscheiding te zijn tussen journalisten die positief zijn over burgerjournalisten en journalisten die kritisch zijn. Maar wat zit daar achter? Uit het onderzoek blijkt dat jonge journalisten niet anders over burgerjournalistiek denken dan oudere journalisten. Ook het medium waarvoor een journalist werkt maakt geen verschil.

Wat zou dan de reden zijn dat sommige journalisten positief zijn gestemd over de kwaliteiten van burgerjournalisten, en andere journalisten niet? Wellicht ervaring met burgerjournalisten? Lijkt me aardig om eens een vervolgonderzoek aan te wijden. Wellicht heeft ondertussen iemand anders nog suggesties om het verschil te verklaren?

Ondezoeker Rozane de Cock is verbonden aan het Leuven Center for Media Culture and Communication Technology. Ze presenteerde dit onderzoek tijdens het Etmaal van de Communicatiewetenschap op 12 en 13 februari 2009.