‘Klopt dit wel?’ Zo heet de nieuwe factcheck-rubriek van de Volkskrant. Het heeft iets geks, een speciale rubriek waarin nieuwsmedia feiten checken.

Hoe uitzonderlijk is het dodental van de hittegolf in India eigenlijk? Is het echt de dodelijkste van de afgelopen 20 jaar? Dat waren de kanttekeningen die ik plaatste bij de mediaberichtgeving van de afgelopen week over een ‘extreme hittegolf’ in India.

Jennie Barbier van de Volkskrant was zo aardig om een en ander te checken. Haar conclusie: er zijn helemaal geen betrouwbare cijfers om te kunnen zeggen hoeveel dodelijke slachtoffers vallen tijdens hittegolven in India.

Ze deed deze factcheck voor de rubriek ‘Klopt dit wel’? Een nieuwe dagelijkse rubriek van de Volkskrant. Nrc.next heeft al langer zo’n rubriek: Next.checkt. Gratis dagblad De Pers had ook ooit zo’n rubriek: Pinokkio.

[Wetenschapsjournalist Maarten Keulemans gaf me via Twitter de volgende aanvullingen: 1. “Bij NWT Magazine hadden we al eerder de checkrubriek ‘Bang!’, waar werden we deze maand weer mee bang gemaakt?” 2. De vader aller factcheckers is natuurlijk wetenschapsjournalist Hans van Maanen met zijn rubriek ‘Twijfel’ in de Volkskrant.”]

Geweldig natuurlijk, die rubrieken waarin de feiten eens even echt gecheckt worden!

Of toch niet?

Eigenlijk is het ook wel een gek verschijnsel in de journalistiek: een rubriek die bedoeld is om de feiten te checken. Want feiten checken, dat is toch gewoon een basisprincipe in de journalistiek?

Desondanks is het hard nodig, die factcheck-rubrieken. Want er verschijnen met de regelmaat van de klok onjuiste berichten in de media. Laten we dus maar vooral blij zijn met die échte factcheckers.

Eigenlijk zou elk nieuwsmedium zo’n factcheckrubriek moeten hebben.

En eigenlijk ook weer niet.