Een half jaar geleden verscheen het boek ‘De krant moet kiezen’ waarin Warna Oosterbaan en Hans Wansink een analyse maken van de toekomst van de kranten. In het vorige week verschenen rapport ‘De volgende editie’ van de Tijdelijke Commissie Innovatie en Toekomst Pers wordt met geen woord gerept over dat boek. Wat vindt Hans Wansink van het rapport? “Het debat over de toekomst van de krant is nogal hysterisch. Read more →
Tag: krant (page 1 of 2)
In 2006 verkrachtte en vermoordde Peter H. de vijftienjarige Melanie Sijbers. Twee jaar daarvoor was hij op gezag van de rechter ontslagen uit de tbs-kliniek waar hij in behandeling was vanwege enkele verkrachtingen. Hoe kon dat zo gebeuren? Fleur Besters, politieverslaggever van het Eindhovens Dagblad, reconstrueerde de affaire, sprak uitvoerig met slachtoffer Wies de Win en schreef er een intrigerend boek over: ‘Gegijzeld door een psychopaat’. Welke rol speelt de krant als een verslaggever een boek schrijft? Read more →
De tijd van gratis nieuws op internet is voorbij. Althans, als het aan de Amerikaanse krant Newport Daily News ligt. Binnenkort moeten bezoekers van de website betalen voor het nieuws. Sterker nog, online lezers zijn fors duurder uit dan lezers van de papieren krant. Waarom? “Ons doel is om lezers terug te krijgen naar het papieren product”, verklaart uitgever Albert Sherman. Read more →
Tegen internet en televisie leg je het al snel af als dagblad. Het nieuws is al lang en breed bekend als de krant bij de lezer op de deurmat ploft. The Daily Times besloot het daarom over een andere boeg te gooien: geen standaardnieuws meer van de bekende bronnen, maar originele, eigen verhalen. Het gevolg was een redactie in verwarring. Read more →
Een zak geld aanvragen om dat journalistieke onderzoek te kunnen doen waar de krant zelf geen budget voor heeft. Het Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten zou dat mogelijk moeten maken. Maar onderzoeksjournalisten van dagbladen maken er zelden gebruik van. “Het fonds is niet heel makkelijk benaderbaar.” Read more →
De Nederlandse pers maakt aanspraak op acht miljoen euro voor innovatie. Maar waaraan moet dat geld besteed worden? Dat is de grote vraag voor de commissie Brinkman, die is belast met het opstellen van criteria om het innovatiefonds van minister Plasterk een goede bestemming te geven. Gisteravond organiseerde de Nederlandse Vereniging van Journalisten de ‘Staten Generaal van de Journalistiek’ om de commissie te voorzien van ideeën. Grootste punt van discussie was: gaan we kranten steunen of individuele journalisten? Read more →
Met de krant is het binnenkort afgelopen. Dat is de indruk die achterblijft na het lezen van het artikel ‘As cities go from two papers to one, talk of zero’ dat afgelopen week in The New York Times verscheen. Nog altijd lezen miljoenen mensen hun dagelijkse krantje, maar het aantal lezers slinkt zienderogen. En ook adverteerders laten het steeds vaker afweten. Dat brengt talloze kranten in de problemen. The New York Times Brengt het slachtveld in kaart met een infographic. Read more →
De Amerikaanse dagbladen gaan door een diep dal. Legio kranten raken in de problemen doordat ze in groten getale lezers en adverteerders zien afhaken. Een van de recente slachtoffers is Rocky Mountains News, waar de persen na 150 jaar tot stilstand zijn gekomen. En The Christian Science Monitor is gestopt met het dagelijks drukken van kranten en bestaat alleen nog op internet. Newseum maakte hier een kort video-item over. Read more →
“De website van een krant is geen publiek domein.” Deze zin in de Volkskrant zorgde vanochtend voor een forse rimpeling in mijn voorhoofd. Ik las hem nogmaals. Het stond er echt. Verbazing, verbijstering en ongeloof buitelden over elkaar heen in mijn bovenkamer. Het tijdperk waarin de krant fungeert als podium voor publiek debat is blijkbaar ten einde. Welkom in de nieuwe tijd.
De bewuste zin verscheen in de Volkskrant na een uitspraak van de Raad voor de Journalistiek. Het gaat allemaal om een lezer die een columnist van de Volkskrant in een reactie onder een bericht op de Volkskrantsite had betiteld als ‘Israël-lobbyist’. De redactie vond dat deze aanduiding de integriteit van de columnist in twijfel trok en verwijderde om die reden de gehele lezersreactie. De betreffende lezer deed vervolgens zijn beklag bij de Raad voor de Journalistiek.
Het oordeel van de Raad luidde dat de redactie best reacties mag verwijderen, net zoals het een redactie vrij staat om een ingezonden brief niet in de krant af te drukken. Voor de selectie van lezersbrieven in de krant en lezersreacties op de website mag de redactie haar eigen regels hanteren.In de uispraak van de Raad valt te lezen: “Van een publiek domein, waar verweerder geen spelregels voor zou kunnen opstellen, is naar het oordeel van de Raad geen sprake.”
Ik heb het vermoeden dat dit de redenering is van de Raad: een krant is het privé-eigendom van een uitgever en die mag dus bepalen wat er in de krant of op de site komt. Voor het publieke domein geldt dat niet, daar is het de overheid die de regels bepaalt. Dat zou neerkomen op een strikt juridische redenering van de Raad.
Maar vanuit journalistiek oogpunt vind ik het een merkwaardige gedachte. De krant, een medium dat ooit bedacht is om zaken ‘publiek’ te maken en het maatschappelijk debat te bevorderen, zou niet tot het publieke domein behoren? Het kan er bij mij niet in dat de Raad deze visie op journalistiek zou aanhangen.
Bovendien is het teleurstellend dat de Volkskrant op deze manier omgaat met lezersreacties. Het is nogal sneu dat een onwelgevallige opmerking zonder overleg of uitleg wordt verwijderd. De typering ‘Israël-lobbyist’ kan een columnist als beledigend opvatten, maar hij zou zo’n opmerking ook kunnen aangrijpen om de dialoog aan te gaan. Jammer dat de interactie met lezers zo rücksichtslos wordt afgekapt door de Volkskrant. Een sterk staaltje oude journalistiek. Welkom in de oude tijd.
Dagbladsites zetten opmars voort, zo meldde Cebuco vorige week donderdag in een persbericht. Was dat bericht reden tot juichen of jammeren voor deze marketingorganisatie van de Nederlandse dagbladen? Maar al te vaak wordt immers de zorg uitgesproken dat de gratis krantensites een bedreiging zijn voor de papieren oplages. Voor dagbladbedrijven is dat zorgelijk, want aan papier valt – nog steeds – goed te verdienen, terwijl dat voor krantensites nog niet het geval is, zo betoogt Francisco van Jole op de Nieuwe Reporter.
Cebuco komt in het betreffende persbericht met een geruststellende mededeling voor de Nederlandse dagbladen. Lezers zouden krantensites zien als een aanvulling op de gedrukte krant. Het lezen van papier is een dagelijks ritueel, bijvoorbeeld tijdens het ontbijt, terwijl mensen de krantensites gebruiken om snel even op de hoogte te raken van het laatste nieuws. “In hun functie zijn de kanalen dus complementair”, concludeert Cebuco op basis van het Mediabelevingsonderzoek 2007.
Dat geluid is niet nieuw. Vrijwel direct toen krantensites hun intrede deden, bogen wetenschappers zich over mogelijk kannibalisme door online kranten. De uitkomsten van die onderzoeken verleidde de onderzoekers tot enig optimisme over de toekomst van de papieren krant.
Neem de Amerikaanse onderzoekers die in 1998 een telefonisch enquête hielden onder inwoners van Austin (Texas) en omliggende gemeentes. Liefst 83% van de bezoekers van de site van het plaatselijke dagblad bleken ook de papieren versie van die krant te lezen. Voor de nationale dagbladen (zoals New York Times en USA Today) lag dat iets lager: ongeveer de helft van de sitebezoekers lazen ook de printversie. Kortom, de bezoekers van een krantensite zijn mensen die dezelfde krant op papier lezen. Derhalve concludeerden de onderzoekers dat een krantensite geen bedreiging is voor de papieren oplage, maar een aanvullende informatiebron voor lezers.
In een in 2002 gepubliceerd onderzoek namen onderzoekers de oplages en advertentie-inkomsten van Engelse en Nederlandse kranten over de periode 1990-2000 onder de loep. Slechts enkele kranten lieten een daling van oplage en advertentie-inkomsten zien. Dat bracht de onderzoekers tot de volgende conclusie: “The threat of cannibalization appears to be considerably lower than widely assumed. The Internet rarely cannibalizes traditional channels.” Wel wezen zij erop dat de bezoekers van krantensites over het algemeen jonger zijn dan de papieren lezers.
Een conclusie die we ook tegenkomen in het onderzoek van Ester de Waal. Zij concludeert na een telefonische enquête onder Nederlanders in 2002 dat vooral jong volwassenen (18-37 jaar) online kranten raadplegen ter vervanging voor traditionele kranten. Bij andere leeftijdsgroepen was daar geen sprake van.
De uitkomsten van deze onderzoeken mogen de onderzoekers tot optimisme stemmen over de papieren krant, maar wat deze onderzoeken vooral laten zien is dat mensen niet van de ene op de andere dag hun abonnement op de krant opzeggen om vervolgens het nieuws via internet te gaan volgen. Zo’n verandering gaat geleidelijk. Pas vanaf eind jaren negentig is er sprake van een dalende trend in de oplages van de landelijke dagbladen. Een nieuwe meerjarige analyse van de oplagecijfers zou wel eens een heel ander beeld kunnen laten zien dan in 2000.
Verder laten de onderzoeken bij herhaling zien dat jongeren nieuwssites gebruiken als vervanging van de papieren krant. Zij tonen weinig binding met papieren kranten en zullen vanwege de makkelijke verkrijgbaarheid van nieuws op internet weinig reden hebben om een duur krantenabonnement te nemen. Wellicht gaven de eerste wetenschappelijke onderzoeken weinig reden tot zorg, maar dat kwam doordat er op dat moment nog weinig te zien was van de omwenteling die zich langzaam maar zeker steeds duidelijker is gaan manifesteren. Het bezoek aan krantensites zit – getuige de cijfers van Cebuco – nu pas flink in de lift, dus nu pas gaat duidelijk worden of de sites hun papieren moedertje gaan verdringen.