De toekomst van de journalistiek

Heeft nieuws op internet de toekomst? Zo ja, dan dreigen veel dagbladen de boot te missen. Want de meeste dagbladtitels verkopen dagelijks meer papieren kranten dan dat ze bezoekers naar hun website weten te trekken. Er zijn drie uitzonderingen: De Telegraaf, Algemeen Dagblad en de Provinciale Zeeuwse Courant.

Doet een dagblad het op internet net zo goed als op papier? Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Zeker niet voor regionale dagbladen. Om een voorbeeld te noemen: een grote krant als De Gelderlander (papieren oplage van net geen 150.000 exemplaren) trekt minder bezoekers naar zijn site dan de kleine PZC (papieren oplage van iets meer dan 50.000 exemplaren). Dagelijks klokt de site van De Gelderlander zo’n 42 duizend bezoeken, terwijl de PZC tot 59 duizend komt.

Om een beeld te krijgen van hoe goed dagbladen het op internet doen ten opzichte van hun papieren verkoop, heb ik het aantal bezoekers per dag van elke dagbladsite (cijfers van de Stichting Internetreclame uit maart 2008) gedeeld door het aantal exemplaren dat kranten dagelijks verkopen (cijfers van HOI-Instituut voor Media Auditing uit het eerste kwartaal 2008). Als de uitkomst van deze berekening 1 is, dan is het aantal websitebezoekers gelijk aan het aantal verkochte kranten. Een uitkomst hoger dan 1 betekent dat de website meer bezoekers trekt dan er papieren kranten worden verkocht. De cijfers staan in onderstaande tabel.

Het succes op internet blijkt niet afhankelijk te zijn van de omvang van de papieren oplage. Zoals gezegd doet een kleine krant als de PZC het uitstekend op internet, terwijl het Leidsch Dagblad en het Friesch Dagblad het slecht doen. De laatste twee verkopen drie keer meer papier dan ze aan bezoekers op hun website ontvangen. Daarentegen doet een groot regionaal dagblad als het Dagblad voor het Noorden het prima op internet, terwijl grote broers als De Gelderlander en het Dagblad De Limburger slecht scoren.

Is het positief of negatief als kranten het op papier beter doen dan op internet? Je zou kunnen zeggen van wel. Uitgevers verdienen meer aan een verkochte papieren krant dan aan een bezoeker op internet. Als een krantensite weinig bezoekers trekt is die site geen bedreiging voor de papieren versie, zou je kunnen redeneren.

Maar vermoedelijk is een slechte score op internet een veeg teken voor de reputatie van een krant en de band met het lezerspubliek. Als mensen internet gebruiken om zich op de hoogte te stellen van het nieuws, dan gaan Tukkers blijkbaar niet naar de site van het Twentsch Dagblad Tubantia. Voor Zeeuwen is de PZC daarentegen wel een krant die het bezoeken waard is op internet. Wat de oorzaak van dat verschil is? Ik heb niet direct een idee. Iemand suggesties?