Nieuwe technologie maakt de journalistiek sneller, goedkoper en efficiënter. Afgelopen donderdag (3 oktober) hield ik tijdens mijn installatie als lector ‘journalistiek en innovatie’ aan de Fontys Hogeschool Journalistiek in Tilburg een pleidooi om technologie ook vooral te gebruiken om tot betere journalistiek te komen: laat innovatie toch ook vooral ‘journalism first’ zijn.
Tag: Telegraaf
Met enige regelmaat staat er nieuws in de krant dat al verouderd is voordat de krant in de brievenbus van de lezer valt. Een enkele keer staat er nieuws in de krant dat nooit nieuws is geweest. Zoals vanochtend. ‘Minstens 500 km file’, kopte De Telegraaf. Maar de teller bleef vanochtend steken op ‘slechts’ 300 kilometer. Mooi voorbeeld van een krant die in een krampachtige poging om actueel te zijn, vooruit gaat lopen op de feiten.
Heeft nieuws op internet de toekomst? Zo ja, dan dreigen veel dagbladen de boot te missen. Want de meeste dagbladtitels verkopen dagelijks meer papieren kranten dan dat ze bezoekers naar hun website weten te trekken. Er zijn drie uitzonderingen: De Telegraaf, Algemeen Dagblad en de Provinciale Zeeuwse Courant.
Doet een dagblad het op internet net zo goed als op papier? Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Zeker niet voor regionale dagbladen. Om een voorbeeld te noemen: een grote krant als De Gelderlander (papieren oplage van net geen 150.000 exemplaren) trekt minder bezoekers naar zijn site dan de kleine PZC (papieren oplage van iets meer dan 50.000 exemplaren). Dagelijks klokt de site van De Gelderlander zo’n 42 duizend bezoeken, terwijl de PZC tot 59 duizend komt.
Om een beeld te krijgen van hoe goed dagbladen het op internet doen ten opzichte van hun papieren verkoop, heb ik het aantal bezoekers per dag van elke dagbladsite (cijfers van de Stichting Internetreclame uit maart 2008) gedeeld door het aantal exemplaren dat kranten dagelijks verkopen (cijfers van HOI-Instituut voor Media Auditing uit het eerste kwartaal 2008). Als de uitkomst van deze berekening 1 is, dan is het aantal websitebezoekers gelijk aan het aantal verkochte kranten. Een uitkomst hoger dan 1 betekent dat de website meer bezoekers trekt dan er papieren kranten worden verkocht. De cijfers staan in onderstaande tabel.
Het succes op internet blijkt niet afhankelijk te zijn van de omvang van de papieren oplage. Zoals gezegd doet een kleine krant als de PZC het uitstekend op internet, terwijl het Leidsch Dagblad en het Friesch Dagblad het slecht doen. De laatste twee verkopen drie keer meer papier dan ze aan bezoekers op hun website ontvangen. Daarentegen doet een groot regionaal dagblad als het Dagblad voor het Noorden het prima op internet, terwijl grote broers als De Gelderlander en het Dagblad De Limburger slecht scoren.
Is het positief of negatief als kranten het op papier beter doen dan op internet? Je zou kunnen zeggen van wel. Uitgevers verdienen meer aan een verkochte papieren krant dan aan een bezoeker op internet. Als een krantensite weinig bezoekers trekt is die site geen bedreiging voor de papieren versie, zou je kunnen redeneren.
Maar vermoedelijk is een slechte score op internet een veeg teken voor de reputatie van een krant en de band met het lezerspubliek. Als mensen internet gebruiken om zich op de hoogte te stellen van het nieuws, dan gaan Tukkers blijkbaar niet naar de site van het Twentsch Dagblad Tubantia. Voor Zeeuwen is de PZC daarentegen wel een krant die het bezoeken waard is op internet. Wat de oorzaak van dat verschil is? Ik heb niet direct een idee. Iemand suggesties?
| Dagblad | Betaalde oplage | Bezoeken/dag | Ratio |
| Telegraaf | 625.405 | 1.403.516 | 2,24 |
| Algemeen Dagblad | 413.993 | 534.806 | 1,29 |
| PZC | 52.090 | 59.387 | 1,14 |
| Volkskrant | 236.364 | 191.129 | 0,81 |
| Dagblad van het Noorden | 134.303 | 98.870 | 0,74 |
| Trouw | 93.524 | 66.612 | 0,71 |
| NRC | 204.572 | 138.387 | 0,68 |
| De Stentor | 127.837 | 85.774 | 0,67 |
| Nederlands Dagblad | 31.645 | 18.451 | 0,58 |
| BN/DeStem | 111.800 | 62.838 | 0,56 |
| Reformatorisch Dagblad | 55.670 | 29.064 | 0,52 |
| Brabants Dagblad | 126.653 | 55.903 | 0,44 |
| Parool | 64.251 | 27.516 | 0,43 |
| Leeuwarder Courant | 91.036 | 37.838 | 0,42 |
| Noordhollands Dagblad | 135.787 | 54.064 | 0,40 |
| Gooi- en Eemlander | 26.918 | 10.677 | 0,40 |
| Eindhovens Dagblad | 105.866 | 33.258 | 0,31 |
| Friesch Dagblad | 14.783 | 4.419 | 0,30 |
| Leidsch Dagblad | 31.589 | 9.612 | 0,30 |
| De Gelderlander | 149.455 | 42.451 | 0,28 |
| Dagblad De Limburger | 131.250 | 30.129 | 0,23 |
| TC Tubantia | 111.584 | 19.903 | 0,18 |
Slecht nieuws voor de internetredactie van de NOS, zo meldt Laurens Verhagen, hoofdredacteur van de nieuwssite Nu.nl, vandaag op het NU-blog . In januari veroverde de NOS-site de tweede plek op de markt van online nieuwssites, maar moet die in februari al weer afstaan aan De Telegraaf. Verhagen toont een grafiek en concludeert: “in februari neemt de Telegraaf weer zijn vertrouwde tweede positie in.” Zijn vertrouwde tweede positie? Dat is wellicht wat overdreven, want in oktober was de NOS-site ook al groter dan de Telegraaf-site, zoals ook te zien is in onderstaande grafiek. Met uitzondering van de opmerkelijke piek in november voor De Telegraaf, lijkt het een voortdurend stuivertje wisselen tussen de twee sites.
Hoewel? Het is een kwestie van de cijfers die je gebruikt. Verhagen baseert zich in zijn stuk op de zogenaamde ‘bereikcijfers’ van de STIR (Stichting Internetreclame, die het bereik van websites in kaart brengt). Deze bereikcijfers geven aan hoeveel procent van de Nederlandse bevolking (van dertien jaar en ouder) een bepaalde site heeft bezocht. Zo is in bovenstaande grafiek te zien dat in februari meer dan een kwart van de Nederlanders Nu.nl heeft bezocht en twintig procent de site van De Telegraaf. Zo’n tien procent van de bevolking heeft een bezoekje gebracht aan de Volkskrant-site.
Maar de STIR heeft ook cijfers over het aantal keren dat sites bezocht worden. Niet onbelangrijk, want mensen kunnen natuurlijk vaker dan eens per maand een site bezoeken. Die cijfers leveren dan ook een ietwat ander beeld op (zie onderstaande grafiek). Nu blijkt er helemaal niets van een nek-aan-nekrace tussen De Telegraaf en de NOS: De Telegraaf-site wordt liefst meer dan anderhalf keer zo vaak bezocht.
Een verklaring daarvoor? Mensen gebruiken bepaalde sites om zich tussen de bedrijven door (bv. op het werk) even op de hoogte te stellen van het laatste nieuws. Ze surfen dan blijkbaar eerder even naar de site van De Telegraaf dan naar die van de NOS. Maar vooral Nu.nl voorziet in de behoefte om even snel op de hoogte te raken van de actualiteit, want deze site torent qua bezoekfrequentie ver boven de andere nieuwssites uit.
Opmerkelijk detail is ook nog de groei van het Algemeen Dagblad. De site van die krant is gegroeid van ruim 1,2 miljoen bezoeken in oktober 2007, naar dik 1,6 miljoen in februari 2008. Niet gek voor een krant waarvan de papieren versie al jaren alleen maar dalende oplagecijfers noteert.